انتخاب سبد سرمایه گذاری با در نظر گرفتن جنبه های مالی و اخلاقی

بدون شک یکی از مهم ترین بحث ها پیرامون موضوع انتخاب سبد سرمایه گذاری و مدیریت آن بحث سرمایه گذاری اخلاقی است. هر چند تا کنون به صورت صریح به شرح این مسئله که آیا یکپارچه سازی اهداف اخلاقی و مالی برای بهینه سازی سبد سرمایه گذاری ‚مدل را ازنظر کیفیت مالی بهتر خواهد کرد، ویا با توجه به دوگانگی بین وجوهات سرمایه گذاری اخلاقی و غیراخلاقی‚آیا سرمایه گذاران حاضر به پذیرش عملکرد مالی کم تر از حد مطلوب برای دنبال کردن اهداف اجتماعی یا اخلاقی هستند یا خیر پرداخته نشده است، لیکن در چند دهه ی اخیر جنبش سرمایه گذاری اخلاقی دارای حرکت عظیمی در سراسر جهان شده است. در پژوهش حاضریک چهار چوب تصمیم گیری چند معیاره ی سه مرحله ای جامع برای انتخاب سبد سرمایه گذاری بر اساس معیار های مالی و اخلاقی ارائه شده است. جامعه ی آماری تحقیق مدیران شرکت های عضو بورس در شهر اصفهان می باشند. براساس چهارچوب ذکر شده، در مرحله ی اول از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای ارزیابی نظام مند دارایی ها بر اساس معیارهای اخلاقی استفاده کردیم، در مرحله دوم برای اندازه گیری کیفیت دارایی ها بر اساس معیارهای مالی یک روش تصمیم گیری چند معیاره ی فازی را به کار گرفتیم و در مرحله ی آخر دو مدل بهینه سازی ترکیبی برای ایجاد توازن بین سبدهای سرمایه گذاری قابل رشد ازلحاظ مالی و سبدهای سرمایه گذاری نویدبخش ازلحاظ اخلاقی ارائه شد. در مدل اول معیارهای اخلاقی به عنوان محدودیت های مدل در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از حل این مدل نشان داد که در یک سرمایه گذاری فرضی بیشترین تخصیص سرمایه متعلق به شرکت های کاشی تکسرام، شرکت صنعتی اردکان وشرکت تولید مواد اولیه مصنوعی به ترتیب بارتبه های مالی0/172118، 0/229847و0/113531و رتبه اخلاقی 0/073807، 0/086908و0/072726 می باشد. این شرکت ها بالاترین رتبه ی مالی را در بین شرکت های دیگر دارا می باشند و رتبه ی اخلاقی آن ها در گروه شرکت های با رتبه اخلاقی بالا است. در مدل دوم معیار های اخلاقی به عنوان هدف در کنار هدف مالی قرار گرفته شد. نتایج حاصل از حل این مدل نشان داد که اضافه شدن معیارهای اخلاقی در انتخاب سبد سهام، تغییر چندانی درمدل از نظر کیفیت مالی نسبت به مدل اول ایجاد نکرده است اما با این وجود می تواند به عنوان یک مدل کارا برای سرمایه گذار استفاده شود.